මිනිසත් බවින් ඔබ්බට ගිය බුදුන් වහන්සේ
බුදුරජාණන් වහන්සේ කවරෙක්ද?” මෙය නිතර ඇසෙන ප්‍රශ්ණයකි. බුදු දහමට නවක සමහරෙක් උන්වහන්සේ දෙවි කෙනෙක්යයි කියති; තවත් සමහරෙක් උන්වහන්සේ මිනිසෙකුයයි කියති. කවරෙකු කෙසේ කීවද, බුදු වදනට අනුවම ප්‍රකාශ කළහොත්, එම කිසි පිළිතුරක සත්‍යතාවයක් නැත. පහතින් දක්වන බුද්ධ භාෂිතය එය සනාථ කරයි:
එක දිනක, දිගු මාර්ග ගමනක් අතරතුරදී, බුදුරජාණන් වහන්සේ විවේක සුවයෙන් සුළු වෙලාවක් ගත කිරීමට තීරණය කළා. ඒඅනුව, මහමග අසල පිහිටි නිසල ස්ථානයක් දැක, උන්වහන්සේ එහි තිබු මනරම් රුකක් මුල වැඩසිටියා.
ඒ අතර, එම මාර්ගයේම ගමන් කළ දෝන නම් වූ එම ප්‍රදේශයේ ප්‍රභූ බමුණෙක් විවේක සුවයෙන් වැඩසිටි බුදුරජාණන් වහන්සේ දුටුවා. දැක සමීපයට පැමිණි ඔහු, බුදු රජාණන් වහන්සේගේ විශේෂ ලක්ෂණ දැක, උන්වන්සේගෙන් ප්‍රශ්ණ කිහිපයක් ඇසීමට තීරණය කළා.
ඔහු ඇසු පළමු ප්‍රශ්නය නම් ඔබතුමා දෙවිකෙනෙක්ද යන්නයි. ඔහු එසේ ඇසුවේ බුදුරජාණන් වහන්සේගේ සුවිශේෂ ලක්ෂණ පිරික්සීමෙන් පසුවයි.
“බමුණ, මම දෙවි කෙනෙකු නොවෙමි,” බුදුරජාණන් වහන්සේ පිළිතුරු දුන්නා.
එසේනම්, ඔබ ඝන්ධර්වයෙක් දැයි ඔහු ඊළගට ඇසුවා. එයට පිළිතුර වුයේ ද, “නැත, මම ඝන්ධර්වයෙක් ද නොවෙමි” යන්නයි.
සියලු ප්‍රශ්ණ වලටම තමා එවැන්නෙක් නොවේ යයි පිළිතුරු දුන් බුදුරජාණන් වහන්සේගෙන් දෝන බමුණා අවසානයේදී ඇසුවේ, “එසේනම් ඔබ මිනිසෙක් ද?” යන්නයි.
ඔහු තව දුරටත් විශ්මිත කරවමින්, එම ප්‍රශ්නයට ද බුදුරජාණන් වහන්සේ පිළිතුරු දුන්නේ, “නැත, මම මිනිසෙකුද නොවෙමි,” යනුවෙනි.
“‘මම දෙවියෙක් නොවේ; මම ඝන්ධර්වයෙක් නොවේ; . . . . මම මිනිසෙකුත් නොවේ’ යයි ඔබ කියයි. එසේනම්, ඔබ කවරෙක්ද?” දෝන බමුණා බුදුරජාණන් වහන්සේගෙන් අවසානයේදී ඇසුවා. පිළිතුරු වශයෙන්, බුදුරදුන් මෙසේ දේශනා කළා:
“බමුණ: නෙලුම් හෝ මහනෙල් මලක් මඩ සහිත ජලයෙහි ඉපදුනත්, එම මඩ මිශ්‍ර ජලයෙහි නොසිට, එය ඉක්මවා සිටියි; ඒ අයුරින් ම, මම ද, මිනිස් ලොව මිනිසෙකු වශයෙන් ඉපිද, පොදු මිනිස් ගතිය ඉක්මවා සිටිමි [ලෝභය, ද්වේශය, සහ මෝහය ජයගෙන සිටිමි]. එබැවින්, මම මිනිසෙකු නොවෙමි.”
(අංගුත්තර නිකාය 11: 4.1.4.6)
බුදුරජාණන් වහන්සේ මිනිසෙකු වශයෙන් ඉපිද මිනිස්බව ඉක්මවේ ගිය පමණක් නොවේ; උන්වහන්සේ ජනතාවට ද එසේ මිනිස් බව තරණය කිරීමට මග පෙන්වා දුන් සේක. බුදුරජාණන් වහන්සේ යනු බුදුරජාණන් වහන්සේම මිස අන් කිසිවෙකුත් නොවේ.
සහෝදරත්වයෙන් එක්වෙමු!
©️ Buddhist Brotherhood
